Μυοκαρδιοπάθειες

Οι μυοκαρδιοπάθειες είναι παθήσεις που αφορούν το σημαντικότερο μέρος της καρδιάς, δηλαδή το μυοκάρδιο, αυτόν καθαυτόν τον καρδιακό μυ που είναι υπεύθυνος για την ουσιαστική λειτουργία της καρδιάς ως αντλίας. Ως αντλίας που αναρροφά το αίμα από τα όργανα, το στέλνει να οξυγονωθεί στον πνεύμονα και το επιστρέφει οξυγονωμένο σε όλα τα όργανα του σώματος.

Οι μυοκαρδιοπάθειες χαρακτηρίζονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως παθήσεις των οποίων η αιτία είναι άγνωστη. Παρ’ όλα αυτά, μέρα με τη μέρα, ανακαλύπτονται διάφορα παθολογικά γονίδια που εάν υπάρχουν σε κάποιον άνθρωπο, τότε σε συνδυασμό με την επίδραση συγκεκριμένων παραγόντων, όπως π.χ. τα αλκοολούχα ποτά, διάφορες ιώσεις, ορισμένες τοξικές ουσίες όπως ορισμένα κυτταροστατικά φάρμακα ή φυτοφάρμακα, μπορεί να οδηγήσουν στην εκδήλωση κάποιας μορφής μυοκαρδιοπάθειας.

Εντούτοις, σε ορισμένες περιπτώσεις που τα παθολογικά γονίδια είναι ισχυρά, οι παθήσεις αυτές μπορεί να κληρονομούνται από τους γονείς στα παιδιά, χωρίς να χρειάζεται να επιδράσουν άλλοι παράγοντες.

Οσοι πάσχουν από κάποια μυοκαρδιοπάθεια – εάν δεν γνωρίζουν την πάθησή τους – κινδυνεύουν είτε από καρδιακή ανεπάρκεια είτε από αιφνίδιο καρδιολογικό θάνατο, που οφείλεται σε ορισμένες επικίνδυνες αρρυθμίες που προκαλούν απότομο σταμάτημα της λειτουργίας της καρδιάς, όπως π.χ. η κοιλιακή ταχυκαρδία ή η κοιλιακή μαρμαρυγή.

Εκείνη μάλιστα η μυοκαρδιοπάθεια που χαρακτηρίζεται από υπερτροφία του μυοκαρδίου (υπερτροφική αποφρακτική μυοκαρδιοπάθεια), θεωρείται η πρώτη σε συχνότητα αιτία αιφνίδιου θανάτου των νέων και ειδικότερα των αθλητών που αθλούνται έντονα.

Οσον αφορά την επιπλοκή που λέγεται καρδιακή ανεπάρκεια, παρατηρείται σε κάποιο στάδιο της εξέλιξης των μυοκαρδιοπαθειών και αντιμετωπίζεται κλασικά, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια που εκδηλώνεται στον γενικό πληθυσμό.

Σήμερα με τις σύγχρονες διαγνωστικές απεικονιστικές τεχνικές και ιδιαίτερα με την ηχωκαρδιογραφία (υπέρηχο), η διάγνωση των μυοκαρδιοπαθειών είναι πολύ εύκολη.

Ανάλογα με την ανατομική εικόνα των μυοκαρδιοπαθειών, χαρακτηρίζονται κλασικά ως υπερτροφικές, με μεγάλη και ανεξήγητη υπερτροφία του μυοκαρδίου, διατατικές που χαρακτηρίζονται από ανεξήγητη διάταση των κοιλιών της καρδιάς και περιοριστικές, που δεν επιτρέπουν τη φυσιολογική διάταση της καρδιάς για να δεχθεί το αίμα που επιστρέφει από τα όργανα.

Ομως σήμερα που η γονιδιακή καρδιολογία έχει αποδείξει ότι οι μυοκαρδιοπάθειες είναι κατά βάση παθήσεις μεταλλάξεων των γονιδίων, η κλασική αυτή διάκριση των μυοκαρδιοπαθειών έχει αλλάξει.

Πιστεύεται ότι τα προσεχή χρόνια οι μυοκαρδιοπάθειες θα χαρακτηρίζονται με βάση τη γονιδιακή τους ταυτότητα και όχι με βάση την ανατομία που εμφανίζει η καρδιά.

Σήμερα, από πλευράς θεραπείας που είναι και το ζητούμενο τελικά, η όλη κατάσταση έχει αλλάξει. Η σωστή διάγνωση του αρρώστου, τον οδηγεί πολλές φορές στη σωτήρια θεραπεία. Πέραν από τα σύγχρονα φάρμακα, οι εμφυτεύσιμοι απινιδωτές ή οι διεστιακοί βηματοδότες έχουν αντιμετωπίσει ουσιαστικά τόσο τον αιφνίδιο θάνατο όσο και την καρδιακή ανεπάρκεια.

Ως επιμύθιο των μυοκαρδιοπαθειών θα πρέπει να κρατήσουμε την έγκαιρη διάγνωση και τη σωστή αντιμετώπιση. Αλλοτε οι μυοκαρδιοπάθειες ήταν πράγματι παθήσεις ανεξέλεγκτες. Σήμερα ευτυχώς όλα έχουν αλλάξει.