Υπερχοληστερολαιμία
Η δυσλιπιδαιμία ορίζεται σαν διαταραχή του μεταβολισμού των λιποπρωτεϊνών που οδηγεί σε παθολογική συγκέντρωση των λιπιδίων του πλάσματος. Οι συνηθισμένες διαταραχές των λιπιδίων περιλαμβάνουν αυξημένα επίπεδα ολικής χοληστερόλης, χαμηλής πυκνότητας (LDL ή «κακής») χοληστερόλης, λιποπρωτεϊνης Α (Lp-a) και τριγλυκεριδίων, χαμηλά επίπεδα υψηλής-πυκνότητας (HDL ή «καλής») χοληστερόλης και επικράτηση μικρών, πυκνών σωματιδίων LDL. Οι διαταραχές αυτές μπορεί να συναντώνται μόνες ή σε συνδυασμό.
Η δυσλιπιδαιμία, μαζί με την υπέρταση, το κάπνισμα, το σακχαρώδη διαβήτη και το θετικό οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου, αποτελούν τους κύριους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση αθηρωματικών βλαβών στο αγγειακό τοίχωμα (αθηροσκληρωτική αγγειακή νόσος). Η κατάλληλη θεραπεία μειώνει τον κίνδυνο για θάνατο καρδιακής αιτιολογίας, μη θανατηφόρο έμφραγμα του μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, επέμβάσεις επαναγγείωσης (by-pass) και περιφερική αρτηριακή νόσο κατά 25-50%. Έχει αποδειχθεί ότι για κάθε μείωση της LDL-χοληστερόλης κατά 1% και για κάθε αύξηση της HDL-χοληστερόλης κατά 1%, ο κίνδυνος για καρδιαγγειακά επεισόδια μειώνεται κατά 2% και 3% αντίστοιχα.
Σχεδόν 40% των ενηλίκων στη χώρα μας παρουσιάζουν αυξημένα επίπεδα ολικής χοληστερόλης, και παρά τα σημαντικά οφέλη της υπολιπιδαιμικής θεραπείας λιγότεροι από τους μισούς ασθενείς με αυξημένα επίπεδα LDL-χοληστερόλης είναι υπό θεραπεία.
Η απόφαση για την έναρξη υπολιπιδαιμικής αγωγής εξατομικεύεται για κάθε ασθενή και εξαρτάται κυρίως από τα επίπεδα των λιπιδίων, την παρουσία νόσου των στεφανιαίων αγγείων (Στεφανιαία Νόσος ή ΣΝ) και την ύπαρξη άλλων παραγόντων για ΣΝ.
Ασθενείς με στεφανιαία νόσο Πολλαπλές μελέτες έχουν αποδείξει πως η επιθετική αντιμετώπιση των ασθενών με ΣΝ και δυσλιπιδαιμία είναι ευεργετική.
- Τιμή LDL-χοληστερόλης περίπου στο 70-80 mg/dl είναι η συνιστώμενη τιμή για ασθενείς με ΣΝ και άλλους μείζονες παράγοντες κινδύνου (για παράδειγμα καπνιστές ή ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη)
- Ασθενείς που έχουν υποστεί έμφραγμα θα πρέπει να ξεκινούν τη λήψη υπολιπιδαιμικής αγωγής κατά τη νοσηλεία τους στο Νοσοκομείο και να ακολουθούν κατάλληλες υγιεινοδιαιτητικές οδηγίες, ανεξάρτητα από τα επίπεδα LDL-χοληστερόλης
- Τιμή LDL-χοληστερόλης <100 mg/dl συνιστάται για ασθενείς με ΣΝ αλλά χωρίς πρόσθετους παράγοντες κινδύνου
Ασθενείς χωρίς στεφανιαία νόσο Οι ασθενείς που δεν έχουν ιστορικό ΣΝ επωφελούνται επίσης από τη χορήγηση υπολιπιδαιμικής αγωγής αν και η αντιμετώπιση δεν θα πρέπει να είναι τόσο επιθετική όσο σε ασθενείς με ΣΝ.
Η αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας γίνεται με αλλάγές στον τρόπο ζωής (απώλεια βάρους αν υπάρχει παχυσαρκία, αερόβια άσκηση, περιορισμό των λιπών στη διατροφή και διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά), χορήγηση φαρμάκων (στατίνες, εζετιμίμπη, φιμπράτες, νιασίνη, δεσμευτικά των χολικών αλάτων) ή/και συνδυασμό των παραπάνω.